Het vrouwenpeloton kwam 40 jaar geleden, in juni 1984, bij de grote familie van de Tour. 6 Nederlandse rensters lieten hun spierballen zien en eisten 6 van de top 8 plaatsen op in de openingsetappe, met Mieke Havik voorop. De onverzadigbare Oranje-pioniers zouden 15 etappezeges pakken in die historische editie. Terugkijkend op deze epische saga in de aanloop naar de Grand Départ van de Tour de France Femmes 2024 in Rotterdam, sprak de organisatie met een aantal sterren van vroeger, nu en de toekomst. Vandaag: Annemiek van Vleuten.
NOS
Annemiek van Vleuten hing haar fiets aan het eind van het seizoen 2023 aan de wilgen na een buitengewone carrière waarin ze triomfeerde in zo’n beetje elke grote wielerkoers. Van het WK en de Olympische Spelen over de grote klassiekers tot de Grote Rondes. Inclusief de Tour de France Femmes 2022, toen deze koers terug op de kalender kwam, bijna een kwart eeuw nadat de Oranje baanbrekers schitterden in de jaren 1980. Het Nederlandse icoon opende nieuwe horizonten voor het vrouwenpeloton. Met haar opvallende trainingskampen om een ongezien niveau te bereiken dat haar over de bergen en haar rivalen in de Tour zag vliegen.
Terwijl ze geniet van haar nieuwe leven, blijft Van Vleuten een actieve waarneemster van de sport. Ze heeft net de Mont Ventoux ontdekt met haar vrienden van de Toerclub Wageningen en maakt zich op om de Tour de France Femmes van 2024 te volgen tussen Rotterdam en Alpe d’Huez, als pundit voor TV op NOS Sport.
Op goed moment gestopt
Van Vleuten haar leven is in vergelijking met vorig jaar erg veranderd. “Veel fietsers hebben het moeilijk als ze stoppen met wedstrijden, maar ik heb dat probleem helemaal niet”, bekent ze. “Het is heerlijk om te fietsen, maar ik doe het 1 of 2 keer per week en dat vind ik prima. Ik vind het ook prima om mezelf niet te pushen. Om niet meer snel te zijn. Om niet meer te doen wat ik 16 jaar lang in het professionele wielrennen heb gedaan.”
“Nu gebruik ik de fiets gewoon om te genieten, om meer van de wereld te zien, om avonturen op te zoeken… Dus die trip naar de Mont Ventoux met vrienden paste perfect! Ik heb tijd doorgebracht met mijn vriend, ben een paar weken naar Oeganda geweest met mijn moeder en geniet gewoon van het leven zonder de fiets. Die is niet nodig en de competitie is ik evenmin. Ik vind het nog steeds leuk om naar te kijken, maar ik denk dat ik op een goed moment ben gestopt.”
Commercieel oogpunt
De Nederlandse deed ook al wat analysewerk voor tv. “Maar ik doe geen volledig commentaar, dat lijkt me iets te langdradig. Ik volg echter nog steeds veel wedstrijden. Ik doe enkele etappes in de Tour de France en de hele Tour Femmes en ook de Olympische Spelen! Het wordt dus best een drukke sportzomer. En ik vind het leuk om de sport te volgen. Ik luister naar podcasts, kijk hoe iedereen het doet, volg het transfernieuws…. Betrokken ben ik nog steeds, niet alleen bij de vrouwen, ook bij de mannen.”
Hoe groot was de impact van de Tour de France Femmes op de carrière van Van Vleuten? “De start van de Tour gaf me het gevoel dat de sport echt een professioneel niveau had bereikt”, bekent Van Vleuten. “Vanuit commercieel oogpunt was het interessant om deze koers erbij te hebben. Het aantal mensen dat naar de wedstrijd kijkt, is enorm. Sommigen hebben het gevoel dat de Olympische Spelen groter zijn, maar toen ik na de Tour thuiskwam, had ik het gevoel dat veel meer mensen naar me hadden gekeken dan toen ik Olympisch goud won. Het had een grotere impact dan ik had verwacht. Met de Tour kan je een publiek bereiken dat de rest van het wielrennen niet per se volgt. Dat geldt ook voor de mannen.”
Niet zonder team
Hoe moeilijk was het voor haar om daar te winnen? “Ik was ziek in de eerste paar dagen. Het werd echt een uitdaging om ziekte te overwinnen en dan de koers naar mijn hand te zetten. Ik had maagproblemen, vooral in de eerste 2 dagen. En op de laatste dag had ik problemen met mijn fiets en begonnen alle ploegen tegen me te rijden. Je moet met die momenten kunnen omgaan, dat hoort bij de Tour. Omdat het zo’n groot event is, is er zoveel druk. Ik had voordien nooit zoveel druk gevoeld in mijn carrière.”
“Als GC-kandidate moet je er ook elke dag staan. En de wetenschap dat iedereen toekijkt, voegt ook extra druk toe. Als je een fout maakt, heeft iedereen een mening. Je probeert daar niet aan te denken, maar het zit in je achterhoofd, je weet dat je live op televisie bent. Het mooie van zo’n overwinning is ook dat je het samen doet met het team, de rensters en de staf. Iedereen heeft een rol. Ik zou zeggen dat ik in mijn eentje eendagswedstrijden heb kunnen winnen, maar je kunt de Tour de France Femmes niet winnen zonder een team.”
Hongeriger
Wat deed Van Vleuten na haar Maillot Jaune? “Ik heb veel criteriums gereden in Nederland omdat ik door het winnen van de Tour voor veel van die criteriums werd uitgenodigd. Dus ik heb de rugnummers niet van de trui gehaald om ermee te rijden. Het leek me heel mooi om de trui met de rugnummers te houden… En nu hangt hij bij mij thuis in de gang. Hij heeft leuk gezelschap van andere truien die ik heb gewonnen. Ik heb ook 2 leeuwtjes. Ik heb er ene aan de Movistar-ploeg gegeven en de andere bewaar ik thuis. Mooie herinneringen.”
Toen Marianne Vos de gele trui droeg, was dat een inspiratie voor Van Vleuten. “Ik heb hier goede herinnering aan. In het begin hield ik niet zo van de trui. Ik had het gevoel dat het iets voor de mannen was, het sloeg niet aan bij de vrouwen. Marianne is een goede vriendin en toen ik haar de trui zag dragen, realiseerde ik me dat we er echt voor zouden strijden. En het maakte me nog hongeriger.”
Rotterdam
Tijdens de laatste 2 edities droegen Lorena Wiebes, Marianne Vos, Demi Vollering en Van Vleuten zelf de Maillot Jaune. Moeten we meer Nederlands succes verwachten met de Grand Départ in Nederland? “Ik heb hier geen verwachtingen over, maar ik hoop wel dat er steeds meer nationaliteiten in het spel komen en gaan strijden om de gele trui. Dit jaar hebben we al verschillende kampioenen zien winnen in de WorldTour en ik hoop dat we dat ook kunnen zien in de Tour Femmes.”
Wat zijn tot slot haar plannen voor de Tour de France Femmes? “Ik werk voor televisie, dus je zult me elke dag zien. Ik zal de koers van begin tot eind volgen en ik hoop een spannende strijd om de gele trui te zien. Ik houd van deze sport; ik houd ervan om de groei te zien. Het is geweldig om nu al van zoveel mensen te horen dat ze enthousiast zijn over de Tour Femmes. En de finish op Alpe d’Huez maakt me ook erg enthousiast.”