Draaien en keren op de talloze heuvels en landwegen staat haast synoniem voor fietsen in Zuid-Limburg. Ook een koers als de Amstel Gold Race vermijdt de smalle (en soms matig onderhouden) achterafweggetjes niet. Zie daar de ziedende inhaalrace van MVDP op de voormalige Oevergrubbe in Terblijt, toen hij op magistrale wijze ‘de Bloesemklassieker’ op zijn palmares wist bij te schrijven. De Oevergrubbe werd overigens daarna geheel terecht omgedoopt tot de ’Mathieu van der Poel allee’.
Zeker wanneer je in de ‘fietsgemeente’ Sittard-Geleen woont, hemelsbreed ongeveer 15 km ten noorden van Valkenburg, hoef je niet ver van huis om de eerste glooiingen in het landschap te ontwaren. Holle, geasfalteerde wegen en kleine, vaak korte maar pittige, heuveltjes vind je in deze regio namelijk genoeg. Geografisch gezien dient de Kollenberg als de ‘Poort naar het Heuvelland’, een benaming waar meerdere plaatsen zich overigens mee identificeren.
Goed, deze route is wellicht niet voor iedereen weggelegd, maar laat je wel inzien dat er niet per se hoeft te worden afgedaald naar Valkenburg en omgeving. Liefst 18 noemenswaardige heuvel(tje)s in deze zware expeditie toveren de omgeving van Sittard-Geleen om tot het Limburgse middelgebergte, een plek die je laat ruiken aan het klimgeweld verderop in Zuid-Limburg. En dat op een spreekwoordelijke postzegel. Ervaar hier hoe het is om te fietsen én te klimmen zonder je te mengen in de grote hoop wielertoeristen.
Bier en spijs
Waar deze regio enkele eeuwen geleden het domein was van de vermaarde en gewelddadige Bokkerijders, die een spoor van geweld en diefstal achter lieten in deze ‘Grensmaasvallei’, vind je er nu de rust die je zoekt op de fiets. Gestart en gefinisht wordt er bij Brasserie Abshoven in Munstergeleen, waar na afloop voldoende gelegenheid is voor een grondige evaluatie (lees: bier en spijs).
‘Er even lekker in komen’ zit er niet bepaald in. Munstergeleen wordt middels de Stokselweg (in de regionale volksmond ook ‘Stokslag’ genoemd) voor even verlaten in de richting van Puth, waarna tussen de beide dorpjes in een beroep wordt gedaan op je stuurvaardigheid. Hier ervaar je het draaien en keren in de wirwar aan holle wegen en op de korte, venijnige heuveltjes in al zijn facetten.
- Stokselweg, Munstergeleen – (500 meter – 5,0% gem. – 9,5% max.)
- Sittarderweg, Sittard (550 meter – 5,3% gem. – 9,7% max.)
- Zwarte Hei, Windraak – (900 meter – 3% gem. – 7,3% max.)
- Hondskerk, Munstergeleen – (700 meter – 2,5% gem. – 5,2% max.)
Muur van Schinnen
De mooie afdaling van de Slakweg richting huize Terborgh brengt je naar de voet van het Stammenderbosch, waar onmiskenbaar de zwaarste klim (maximaal 17%) van deze regio doorheen loopt. Een vliegensvlugge afdaling daarna, dwars door Sweikhuizen tekent het bliksembezoek aan dit bergdorpje. Klimmen rondom de groeves van Spaubeek en Nagelbeek, waar de Heilige Maagd Maria je de weg naar boven wijst, vormen de opmaat naar de Muur van Schinnen. Na afloop begrijp je de herkomst hiervan.
- Stammenderbosch, Spaubeek (500 meter – 8,0% gem. – 14,0% max.)
- Eyskensweg, Hegge (Schinnen) – (700 meter – 4,3% gem. – 9,2% max.)
- Groeve Nagelbeek, Nagelbeek (Schinnen) – (1700 meter – 2,5% gem. – 5,5% max.)
- Zandberg/Muur van Schinnen, Schinnen – (400 meter – 7,5% gem. – 12,2% max.)
Gekronkel door de omliggende buurtschappen, dorpjes en over nabijgelegen heuveltjes brengen je naar de Alfa Brouwerij, waar het recentelijk geasfalteerde Mulderwegske je middels een oorlogsmonument halverwege, terug naar het plateau brengt. Het klimgeweld, dan wel stevig, dan wel minimaal, blijft, en het numerieke aantal aan heuvels en heuveltjes begint langzaam door te wegen. Zeker na de beklimming van de onbekende Heiberg in Amstenrade (ooit nog eens opener in de Amstel Gold Race, lang geleden) voel je de kracht in de benen weg vloeien.
- Schatsberg, Oirsbeek – (700 meter – 4,4% gem. – 8,1% max.)
- Beukenberg, Oirsbeek – (900 meter – 3,1% gem. – 6,8% max.)
- Mulderwegske, Thull (Schinnen) – (1100 meter – 3,0% gem. – 8,5% max.)
- Heiberg, Amstenrade – (400 meter – 5,4% gem. – 9,8% max.)
Dalend langs de vesten van Kasteel Amstenrade gaat het vervolgens over de noemenswaardige hoogtemeters van de Hagendoornweg en de Wilmenweg terug naar Oirsbeek, waar eerder al de Schatsberg en de Beukenberg werden bedwongen. De niet te onderschatten Molenweg, kort van stuk, maar pittig tot aan de Janssenmolen zelf, wordt gecombineerd met de Hulterweg om uiteindelijk via Doen- en Bingelrade kortstondig een doorsteek in Duitsland te maken.
- Hagendoornweg, Amstenrade – (500 meter – 4% gem. – 5,7% max.)
- Wilmenweg, Merkelbeek – (400 meter – 5,9% gem. – 8,0% max.)
- Molenweg, Oirsbeek – (300 meter – 5,1% gem. – 6,9% max.)
- Hulterweg, Oirsbeek – (500 meter – 5,4% gem. – 8,4% max.)
Katholiek Limburg
Hoe kortstondig dit bezoek dan ook mag zijn, ook hier ontkom je niet aan enig klimwerk. De Duitse equivalent van de Kollenberg, de Schlouner Berg, wordt bedwongen middels de Michaelstraße in Hillensberg. Deze ontneemt je het laveren op de drukke en gevaarlijke Bergstraße maar kent eenzelfde top in het dorp, dat als gevolg van annexatie na de Tweede Wereldoorlog voor even tot Nederlands-Limburg behoorde.
Terug op Nederlands grondgebied vormen de flanken van de Kollenberg de opmaat naar het laatste klauterwerk op diezelfde heuvel, waarna de Heilige Sint-Rosa en Pater Karel het Roomse slotakkoord verzorgen in deze stevige rit door het Limburgse middelgebergte.
- Michaelstraße/Schlouner Berg, Hillenberg (D) – (650 meter – 4,3% gem. – 8,0% max.)
- Kollenberg, Sittard – (450 meter – 7,1% gem. – 8,0% max.)
Download GPX WielerVerhaal Fietsroute Nederlands-Limburgse middelgebergte – 66 km!