Wie al eens in Piemonte fietst, kent ongetwijfeld de Colle de la Fauniera, de berg die menig benenstel pijn doet. Hij wordt ook niet voor niets Colle dei Morte genoemd. De oostelijke kant, de pittigste, geldt al 35 jaar als scherprechter in 1 van de 5 belangrijkste internationale Granfondo’s en de belangrijkste in het noordwesten van Italië: La Fausto Coppi Officine Mattio, met start en aankomst in Cuneo, ergens tussen Nice en Turijn. De ideale uitvalsbasis dus voor Colle Dell’Agnello, Colle Lombarda en Colle Sampeyre.
La Fauniera
La Fausto Coppi werd 35 jaar geleden gewonnen door Fransesco Moser en is in al die jaren uitgegroeid tot 1 van de grootste en zwaarste in zijn soort. Met 2.300 deelnemers, waarvan 230 vrouwen, uit 36 landen wint deze GF ieder jaar aan populariteit. Het laatste weekend van juni is dan ook een waar wielerfeest. Cuneo verwelkomt dan 6.000 bezoekers en heeft voor ieder wat wils: een kinderrace, een fietstocht voor mindervaliden, een hapjes-tapjestocht voor de levensgenieters. In dit Olympische jaar 2024 organiseert La Fausto Coppi Officine Mattio ook een parade met enkele Italiaanse ex-Olympiërs. Wist je trouwens dat topsprintster Elisa Balsamo afkomstig is van Cuneo?
Maar het event waar iedereen op zit te wachten, zijn uiteraard de 3 cyclo’s op zondag. Wie straf uit de hoek wil komen, schreef zich in voor de Granfondo. Met zijn 177 km en 4 cols aan gemiddeld +8% goed voor 4.125 hoogtemeters. Een ware uitdaging voor de benen. Het zwaartepunt van deze wedstrijd zit bovendien in de eerste 100 km, want dan heb je met 3 cols al meer dan 3.500 hoogtemeters achter de kiezen. Dan is de Mediofondo, met 111 km en 2.500 hoogtemeters, meer ons ding. Nieuw dit jaar op het programma is La Fauniera Classic: een niet-competitief parcours over 100 km en 2.180 hoogtemeters, zonder klassement maar wel met tijdregistratie.
Il Pirata
La Fauniera kent een beperkte, maar imponerende wielerhistorie. In 1999 geasfalteerd voor de doorkomst van de Giro d’Italia – etappe 14 – en meteen de analen in gestuurd: hier plaatste Marco Pantani een snoeiharde versnelling, liet definitief het peloton achter zich en vestigde daarmee zijn naam als superklimmer. Hoewel niet als 1e gefinisht, behaalde hij die dag wel het roze. Sinds 2004 staat zijn monument op de top, slechts enkele maanden na de dood van Il Pirata.
In 2001 zou La Fauniera de Cima Coppi zijn geweest tijdens de 18e etappe van de Giro. De rit werd echter last minute geannuleerd omdat de avond ervoor de politie álle kamers doorzocht op doping. Dat ging het peloton te ver, waarop de allereerste rennersstaking in de geschiedenis volgde. Hopelijk krijgt deze fantastisch mooie berg nog een herkansing als scherprechter tussen de grote kampioenen.
Piazza Galimberti
Zondagochtend verzamelt een rode golf deelnemers zich op Piazza Galimberti, in het historisch centrum van Cuneo. Om 7u klinkt het startschot voor de 3 cyclo’s samen. Na de 1e km, net na het Soleri-viaduct in Cuneo, splitst het rode peloton zich in 2. Rechts voor de Granfondo-strijders die zich volledig onderdompelen in de race, waarbij ze de valleien van Varaita, Grana, Maira, Gesso en Stura doorkruisen. Links voor de Mediofondo en La Fauniera Classic, de keuze van het merendeel van de wieleramateurs. We draaien mee linksaf. De eerste 12 km bollen vlot en in het zog van meerdere pelotons worden we naar de berg toe gezogen.
In Caraglio draaien we linksaf en bevinden we ons op de bergwegen. Het landschap wordt desolater, je ziet alsmaar minder huizen. Hier en daar staat er een groepje toeschouwers het peloton aan te moedigen. Het enthousiasme is nog groot. Vanaf hier gaan we Val Grana in tot we boven op de top zijn. Eens aangekomen in Pradleves, op km 20, staan we voor de klim van ons leven. Het zicht is prachtig met links, rechts en voor ons immense bergwanden. Het geluid rondom wordt stiller naarmate de percentages omhoog gaan. Wat we nog horen zijn vogels en het stille, zuchtende lijden van de deelnemers.
San Magno
De klimpercentages stijgen geleidelijk aan. In Pradleves staat een bord met toelichting over La Fauniera: 21,9 km tot de top met een gemiddeld percentage van 7,6%. Een beetje misleidend, want van Campomolino tot Chiotti Sant’Anna is het gemiddelde percentage 10% met pieken tot 14%. Daarna gaat het zelfs nog een paar kilometer steiler tot de bevoorrading in San Magno, weten we. Helaas geraakten we niet zo ver, de percentages zijn een aanslag op de beenspieren. We moeten terug naar de start. Jammer, want we hadden graag het Heiligdom San Magno willen zien, waar de 1e bevoorrading was, het desolate landschap en zeker het standbeeld van Pantani boven op de top.
We hoorden straffe verhalen. Over de zware klim met het fantastische uitzicht onderweg en op de top (2.480m hoogte). Over de geneutraliseerde afdaling van La Fauniera door de slechte staat van het wegdek. Over de moordende percentages vanuit Delmonte richting Sanctuario della Madonna del Colletto. Over…. We maken voor onszelf de belofte om hier ooit terug te komen.
Onderhoud van de bergpas
La Fausto Coppi Officine Mattio is een fantastisch evenement. De meer dan 100 vrijwilligers zorgen ervoor dat alles vlekkeloos verloopt, dat de wegen afvalvrij blijven, dat je na afloop een lekkere pasta mag verorberen en dat je je erg welkom voelt in deze mooie regio. De belangrijkste taak van dit wielerfestijn is echter, naast het fietsplezier, de fundraising.
Want de organisatie, al 35 jaar aangestuurd door Emma Mana en ondertussen bijgestaan door Davide Lauro, zorgt ook voor het onderhoud van de bergpas naar La Fauniera. En omdat er afgelopen winter veel sneeuw viel op de pas, was de schade aan de weg groter dan voorzien. Vandaar de geneutraliseerde afdaling. Daarom is de geldinzameling via de verkoop van rugnummers zo belangrijk, willen we in de toekomst nog kunnen genieten van het harde labeur over deze bijzondere en geschiedenisrijke bergpas.
Voor het eerst in zijn geschiedenis werden de Granfondo en Mediofondo door buitenlanders gewonnen. De Fransman Stéphane Cognet (OM.CC – 5u44’04”) toonde zich het sterkst in de lange cyclo, de Nederlander Pieter Frolichs (RATPENAT.CC – 3u31’33”) won de Medio-editie. Bij de vrouwen ging de eer wel naar Italië, namelijk naar Roberta Bussone (ASD RODMAN TEAM – 6u15’53”) en Sonia Passuti (TEAM STAWELD BUZZOLAN – 3u51’30”) voor respectievelijk de Granfondo en Mediofondo.
