In ‘Spotting Fake Bike Parts’ richtte GCN (Global Cycling Network) enkele maanden geleden de spotlights op een steeds sneller woekerend probleem: namaak topfietsen en componenten. Maar het ‘spotten’ van die fakes blijkt niet zo evident. 100% van hun eigen medewerkers zaten er helemaal naast toen het er op aankwam een namaak Shimano-ketting te onderscheiden van een echte….
Verleidelijk?
Specialized heeft al jaren een eigen ‘brand security’-team, onder leiding van Andrew Love, dat zogenaamde counterfeit-producten opspoort en analyseert. Nadat een valse Specialized Venge Vias – het toenmalige topmodel uit het gamma en wellicht de mooiste en meest performante fiets die Specialized ooit heeft gemaakt – werd binnengebracht, realiseerde Love zich dat het probleem razendsnel groeide. Vandaag wordt de markt overspoeld met namaak frames, kleding en helmen. Voornamelijk via platforms als AliExpress, DHgate, Taobao en Temu.
Die exotischere sites zijn misschien wel het zwaarst ziek. Tussen de 80 en de 100% van wat ze aanbieden, is namaak van inferieure kwaliteit. Ze zijn niet de enige patiënten. Ook op bonafide platformen als Amazon is tot 20% van de aangeboden accessoires namaak. Volgens de Amerikaanse douane steeg de inbeslagname van namaak in het afgelopen decennium met meer dan 300 %. Goed voor een winkelwaarde van meer dan 1,2 miljard dollar aan waarde aan fake fietsmateriaal, enkel in de VS.
Topfietsen zoals de Pinarello Dogma en Specialized Tarmac/Venge worden prime targets, omdat hun high-end carbon constructies relatief gemakkelijk in ‘open mal’-vormen te kopiëren zijn. Het eindproduct lijkt op het oog identiek, maar het binnenwerk is inferieur: inconsistente lay-up, minderwaardige carbonvezels, onbetrouwbare hars, en scheuren of hiaten in cruciale zones.
Zelfs binnen bedrijven als Pinarello trekken CEO’s zoals Federico Sbrissa regelmatig aan de alarmbel — terwijl Silca’s Josh Poertner waarschuwt voor wielen, kaders, banden en andere onderdelen zonder garantie of R&D-bescherming. En niet alleen je portefeuille loopt gevaar. Een fake fiets of onderdeel is bijlange geen louter financieel risico. Een nieuw MTB-stuur van 70 dollar belandde via eBay bij een ervaren rijder, en die brak dat tijdens een afdaling aan – slechts – 50 km/u. Dat resulteerde in een nekwervelbreuk en meervoudige gezichtsbreuken.
De makkelijkste prooi: de gematigde wielertoerist
“Het veiligheidsrisico wordt vooral onderschat bij wat we de ‘gematigde’ wielertoerist noem”, zegt Jurgen Van Droogenbroeck, zaakvoerder van Fietsen Koen in De Pinte. “En die mensen zijn ook de makkelijkste prooi voor aanbieders van namaakfietsen. Een prestatiegerichte fietser, die afdalingen en bochten aan hoge snelheden neemt, die zichzelf en z’n machine zwaar op de proef stelt, die is zich meestal wel bewust van de risico’s, van hoe gevaarlijk een mogelijk onbetrouwbare fiets wel is en ook van hoe nadelig die je resultaat kan beïnvloeden.”
“Maar er zijn mensen die 1 of 2 keer per week een toertje maken in het weekend en die ook zo’n oogstrelende glanzende machine willen. Net zoals hun meer gedreven vrienden. Maar voor wie de investering van zo’n prijsbeest te hoog is voor dat ene ritje. Zij redeneren vaak ‘Och, het zal wel geen kwaad kunnen, ik rijd maar een paar duizend kilometer per jaar en ik vlam nooit tegen 40-50 een bocht in’. Vaak laten die zich het makkelijkst in de luren leggen. Maar ook aan lage snelheid kan je verongelukken door onbetrouwbaar materiaal. Vooral Shimano kettingen zijn populair bij vervalsers”, weet Van Droogenbroeck. “Zo hebben we er al een paar onderschept en opgestuurd naar de invoerder of fabrikant.”
In GCN-video’s en bij testlab-analyses onder leiding van Andrew Love blijken valse frames zonder uitzondering structureel zwakker: minder torsiestijfheid, breuken bij bottom bracket en chainstay, vroegtijdige cracks tijdens standaard vermoeidheidstests. Het gewicht is vaak lager dan bij de originele fietsen, maar de stijfheid is geringer. En dus wordt een illusie van performantie en veiligheid verkocht.
Voor kopers is een fake vaak niet te retourneren: valse producten komen van anonieme Chinese leveranciers, vallen buiten garantie en zijn onmogelijk terug te vorderen. Er is geen klantendienst en er is geen verhaal te halen. Laat staan dat schadevergoedingen of terugbetaling van medische kosten een kans maken. En merken lopen soms bijna onherstelbare imagoschade op. “Dan zie je bijvoorbeeld een krantenartikel over een volledig verfomfaaide merkfiets”, aldus Jurgen Van Droogenbroeck. “Dat is het beeld dat mensen onthouden. Dat die fiets of een aantal essentiële onderdelen ervan mogelijks namaak waren – en dus mogelijks de oorzaak van alle ellende. Dat is duiding die dan vaak ontbreekt.”
Hoe herken je fake en wat kan je doen?
Voor merken betekent vervalsing pure reputatieschade, verlies aan vertrouwen, inkomen en intellectuele eigendomsrechten. Specialized en Pinarello investeren miljoenen in juridische acties, monitoring en interne anti-counterfeitteams, maar kunnen nooit volledig elk platform bestrijden. “De vervalsers zijn erg goed in wat ze doen”, weet Andrew Love. “Het zijn vakmensen – slim, handig, getalenteerd en hardwerkend. Zelfs experts kunnen met het blote oog vaak fake niet van echt onderscheiden. Maar een nieuwe fiets die officieel 5.500 euro kost voor de helft of minder, daar zit een serieus reukje aan. Dat weet je: die is gestolen of fake.”
“Als iets te mooi lijkt om waar te zijn, dan is het dat ook, zo goed als altijd”, vult Josh Poertner aan. “Wij en andere merken bieden aan onze werknemers en medewerkers ons eigen materiaal aan tegen inkoopprijs. Maar kortingen van 40 tot 60%, dat kunnen wij niet doen, zelfs niet voor eigen mensen. Dus dat soort koopjes is altijd slecht nieuws.”
Sommige merksites, zoals Specialized en Giant, bieden een serienummercontrole via een app: als een opgegeven serienummer geen model toont, is het bijbehorende item hoogstwaarschijnlijk nep. Nu wat kan je doen? Koop bij een erkende dealer of bij merken van de officiële merkpartnerlijst — zoals onder meer Pinarello en Specialized die publiceren. Vermijd verkoopplatformen die geen identiteit of certificering tonen. Check of online shops ook een officieel adres hebben, en of er op dat adres ook effectief een bike shop is gevestigd. Wees erg voorzichtig met peer-to-peer verkoop op sociale media, waar transacties en identiteit moeilijk te traceren zijn. Vraag een officieel identiteitsbewijs van particuliere online verkopers. Controleer serienummers, vraag aankoopbewijzen en weeg componenten. Als een Evade-helm 45 g lichter blijkt dan origineel aangegeven, dan weet je het wel.
Waanzinnige koopjes zijn zelden of nooit ‘slimme deals’ maar integendeel structurele veiligheidsrisico’s. Uiteindelijk ligt de verantwoordelijkheid ook bij de consument. Koop bewust, verifieer je spullen en ga steeds voor kwaliteit, transparantie en traceerbaarheid. Want snelheid zonder zekerheid kan op elk moment dramatisch misgaan.
