ASO, Flanders Classics en RCS Sport – de voornaamste koersorganisatoren – hebben besloten om de teams vanaf 2017 met een mannetje minder te laten rijden. Van 9 naar 8 in de Tour, Vuelta en Giro. Van 8 naar 7 in alle klassiekers en andere grote wedstrijden. Een goede beslissing, hoewel er eigenlijk een vorm van vestzak-broekzakoperatie aan de gang is. Links geven, rechts nemen.
Een zure Twitter-oprisping bij Patrick Lefevere verwoordde het als volgt: “Put some more roundabouts, steep kl imps, dirt roads, tricky finish in the city’s, stages of 250km.. They just understand nothing at all.” Een boodschap onderhevig aan Twitter-grammatica, maar niet mis te verstaan. Aan de ene kant het peloton verkleinen uit veiligheidsoverwegingen, maar aan de andere kant de meest waanzinnige truukjes in het parcours opnemen om de spektakelwaarde aan te scherpen.
Juichen we de beslissing om de teams te verkleinen toe? Zeker! Het wegennetwerk heeft de voorbije decennia zulke grote ingrepen gekend dat het begrip ‘veilig koersen’ dringend aan herdefinitie toe was. Oorzaak: een schijnbaar oncontroleerbare wildgroei aan ronde punten, wegversperringen, wegversmallingen, verkeersgeleiders, vluchtheuvels en verkeersdrempels. We gaan ervanuit dat de gezaghebbende instanties goede redenen hebben om kwistig met weg- en veiligheidsverbeteringen te strooien. Dat die instanties niet altijd koersvriendelijke ingrepen bedenken, is niet ter zake. De veiligheid van de dagelijkse weggebruiker primeert en koersorganisatoren moeten zich daar maar aan aanpassen.
Dat is net wat Patrick Lefevere wil aanklagen: de parcoursbouwers passen zich niet aan, of althans te weinig. Je kan niet alle ronde punten vermijden, maar waarom in godsnaam nog die vele chicanes en bochtenpartijen inlassen daar waar een massasprint haast onvermijdelijk is? Waarom die smalle, ongeborstelde Plugstreets in Gent-Wevelgem integreren, als de wedstrijd in feite al zwaar genoeg is? Waarom die moordend lange bergritten in vooral Giro en Vuelta die het spektakel logischerwijze uitstellen tot 5 kilometer voor de meet? Waarom koersen in Qatar bij 40° C? Het antwoord is altijd hetzelfde: commerciële waarde verhogen door het spektakel op te drijven. Iedere organisator wil de koers ‘waar nog lang over gepraat wordt’, ‘waar enkel het kruim aan de oppervlakte komt’ en ‘waar nog meer commerciële interesse voor ontstaat’. De beslissing om de teams te verkleinen is een pleister op een houten been als de koersdirecties en sponsors geen bijkomende organisatorische maatregelen nemen.
Cyclosportiviteit en wielerethiek
Ook de renners- en ploegethiek mag opgepoetst worden. Veilig is wie veilig rijdt. Vrij vertaald: wie aan snelheden van 50 tot 80 kilometer koerst op bandjes van 2cm dik in een pakket van 180 man, mag verwachten dat hij/zij vroeg of laat in de lappenmand valt. Wie voor en achter de supporters doorrijdt, van borduren op en af springt, kwakt en knotst in het midden van het pak, een bocht van 90° aan 70km per uur neemt, door een muizengaatje probeert te kruipen om vooraan in het peloton te geraken, van wiel naar wiel laveert, slagbomen negeert en ‘professioneel’ de deur dicht doet, … die moet in eerste instantie niet het parcours als onveilig bestempelen. Cyclosportiviteit en wielerethiek zouden proactieve en verplichte ‘vakken’ moeten zijn op iedere wielerschool.
Op repressief vlak zouden een scheidsrechter en een reviewcommissie een optie zijn. Alle contactsporten werken met een referee die ingrijpt, bestraft of de wedstrijd van een deelnemer beëindigt. Het wielrennen anno 2016 is een echte contactsport geworden. Juryleden in het peloton en beelden kunnen ingeschakeld worden als bewijs van onveilig koersgedrag. Daaraan gekoppeld is een systeem van boetes en directe of indirecte schorsingen zeker denkbaar. Een systeem van gele en rode kaarten, acute diskwalificatie of een schorsing voor de volgende wedstrijd(en) bij herhaald wangedrag.
Klassiek tegenargument is dat niet alles wordt gezien en gefilmd en dat overtreders mogelijk de dans ontspringen. Klopt, maar je moet ergens beginnen. Wordt iedere overtreding in een basket- of handbalwedstrijd genoteerd en bestraft? Neen, scheidsrechters hebben geen ogen die 360° kunnen draaien. Het zijn mensen. Zet die lacune het hele scheidsrechterlijk beleid op de helling? Neen. De menselijke ogen worden aangevuld met camera’s waar middelen en mogelijkheden voor handen zijn, maar dan nog is Big Brother bij momenten blind. Dat is zo, punt. De ene autobestuurder wordt aan 60km geflitst, terwijl de andere een uur eerder ongestraft aan 90km passeerde op dezelfde plaats omdat de flitswagen er nog niet stond. Tja… dat is jammer, maar het zij zo.
Afgeslankte wielerteams zijn een 1e kleine stap. Maar het hele koerswereldje moet reflecteren en zich bekeren tot de veiligheidsbijbel. Discipline, dedication and friendship…Safety first!
Fotomateriaal: Davy De Blieck.