De tentoonstelling ‘Koersen in de Groote Oorlog’ in het Centrum Ronde van Vlaanderen in Oudenaarde blaast het stof van een vergeten hoofdstuk uit de wielerhistoriek. Een periode die via 12 wielrenners weer tot leven komt. Over soldaten op de fiets, gesneuvelde Tourwinnaars en sprinttornooien in krijgsgevangenkampen. Over de Ronde van Vlaanderen in bezet gebied en de wederopstanding van de wielrennerij, meteen na de wapenstilstand. De thematentoonstelling bestaat uit verschillende authentieke en unieke objecten met een verhaal. Zoals deze bijvoorbeeld.
De Zwarte Duivels
Net als andere legers hebben de Belgen tijdens de Eerste Wereldoorlog ‘karabiniers-wielrijders’ in de rangen. Op 12 augustus 1914 spelen die gewapende soldaten een belangrijke rol in de Slag der Zilveren Helmen nabij Halen – een vrij kleine schermutseling, maar een pijnlijke nederlaag voor de Duitse ruiterij. Hun donkere uniformen en hun dappere verzet leveren de Belgische cyclisten hun bijnaam op: de Zwarte Duivels. Overigens sneuvelt in Halen een jonge beroepsrenner: Jean Demarteau.
Een Duits Geweer
Terwijl de Duitsers op verre en nabije fronten oorlog voeren, wordt in het thuisland toch stevig gekoerst. Weliswaar zijn veel renners dienstplichtig, maar van hun oversten mogen ze vaak op ‘groot verlof’. Zo ook Alex Benscheck, die op 6 augustus 1916 het Kriegsmeisterschaft von Preuzen wint. 10 dagen later keert hij terug naar het front en is het weer wennen aan het soldatenleven. Bij het schoonmaken van zijn geweer vergeet hij dat in het magazijn nog een kogel steekt. De schotwond in zijn borst is Benscheck fataal.
Carte d’identité militaire
François Faber, de Tourwinnaar van 1909, is Luxemburger en eigenlijk niet dienstplichtig. Toch meldt hij zich als vrijwilliger bij het Franse Vreemdelingenlegioen. Dat patriottisme komt hem duur te staan. Een hardnekkig verhaal wil dat Faber op 9 mei 1915, tijdens de Slag om Artois, een telegram ontvangt met de mededeling dat hij vader is geworden. Van vreugde springt hij boven de loopgraaf uit en wordt zo dodelijk getroffen. Een iets waarschijnlijker verhaal is dat hij bij het in veiligheid brengen van een kameraad onder vuur is genomen.
Herdenkingsband Orica-GreenEdge
Aan het front in West-Vlaanderen en Noord-Frankrijk vechten jongens uit heel de wereld, maar weinigen komen van zo ver als de soldaten (en cyclisten) van het ANZAC, het Australia and New Zealand Army Corps. Voor het offer dat ze er brachten, is er in beide landen nog altijd groot respect. Zo brengen de renners van het team Orica-GreenEdge op woensdag 8 juli 2015, tijdens de Tourrit van Arras naar Amiens, met een speciale herdenkingsband hulde aan de strijders van weleer.
L’Athlète victorieux
Henry George meldt zich eind 1914 bij het Belgische Autos-Canons-Mitrailleuses-korps, vooral met de bedoeling bij het leger te leren autorijden. Dat hij niet bij de chauffeurs, maar wel bij de cyclisten wordt ingedeeld, is een dikke tegenvaller. Dus doet hij alsof hij helemaal niet kán fietsen, en dat terwijl hij een bekend amateurwielrenner is. In 1920 wordt hij zelfs olympisch kampioen en ontvangt hij uit handen van Koning Albert I ‘l’Athlète Victorieux’. “Nog een geluk dat ik je tijdens de oorlog leerde fietsen”, lacht zijn onderofficier, Julien Lahaut.
Winnaar als dienstplichtige
Samen met Jules Van Hevel mag Henri Vanlerberghe zijn dienst als frontsoldaat in 1917 en 1918 even onderbreken om te koersen in het Londense Stamford Bridge-stadion – nog altijd de thuishaven van Chelsea FC. Ook als Vanlerberghe 4 maanden na de wapenstilstand de 3e (weg)editie van de Ronde van Vlaanderen wint, is hij officieel nog altijd soldaat-milicien. Uit documenten die bewaard zijn gebleven, blijkt dat hij pas op 26 september 1919 wordt gedemobiliseerd.
De tentoonstelling loopt alvast tot 19 mei 2019!
Het Centrum Ronde van Vlaanderen geeft 2 duotickets weg voor een bezoek aan deze kleurrijke expositie.
Meespelen? Antwoord dan op onze prijsvraag: wat is de naam van de brasserie in het Centrum Ronde van Vlaanderen in Oudenaarde? Mail het antwoord vóór 31 oktober 2018 met volledige naam naar liefdevoordekoers@wielerverhaal.com en win dus tickets voor de tentoonstelling ‘Koersen in de Groote Oorlog’!