In deze donkere decembermaand begint het daglicht, zelden geholpen door zon, voor 16 uur al te tanen. Dat weerhoudt ons er niet van om lange fietstochten te ondernemen. Integendeel. Het is een kans om te gaan ‘nachtboscrossen’. Met de juiste verlichting, uiteraard. De sterke Ion Elite R fietskoplamp en het Flare R City achterlicht van Bontrager (Trek) deden wat ze moesten doen. Bovendien bevatten ze dagrijverlichting.
Vertrouwen
’s Ochtends vertrokken we aan het station van Groenendaal voor een rit van 100 km door het Zoniënwoud en het Hallerbos. Al gauw bleek dat we zo’n afstand offroad alweer onderschat hadden. We raakten niet voor het donker rond. Maar dat was ook niet de bedoeling. Toen de duisternis was ingetreden en een kleine maan door de bomen van het bos scheen, waren we zelfs dankbaar dat we mochten ‘nachtboscrossen’.
Met de sterke Ion Elite R Bontrager-fietskoplamp van 1000 lumen konden we met vertrouwen door het bos blijven crossen. De krachtige lichtbundel lichtte het pad, de randen van het pad en de bochten voor ons volledig op en maakte van de bomenreuzen verlichtingspalen die ons terug naar het station van Groenendaal leidden. Ook boomwortels, putten en gladde plekken onder onze wielen bleven goed zichtbaar.
Een paar weken geleden kregen we ook platte band in een woud in de Duitse Eifel. Terwijl we onze band herstelden, werd het snel donker. Er woedde dan ook nog eens een sneeuwstorm in het pikdonkere woud. In zulke situaties ben je blij dat je zo’n sterke lamp bij hebt.
De lamp heeft 5 verschillende standen, om te zien en gezien te worden. De sterkste is geschikt voor plaatsen waar het pikdonker is. Op die stand van 1000 lumen kan je anderhalf uur fietsen. Daarna schakelt de lamp automatisch naar de lagere stand van bijna de helft minder lumens en kan je nog 3 uur verder fietsen. Meer voorzichtigheid is dan uiteraard geboden. De lamp zorgt er ook voor dat je gezien wordt. Deze lamp zou automobilisten opvallen van op 2 km afstand.
Het grote nadeel, en zelfs gevaar, is dat tegenliggers verblind raken. Vooral wandelaars en fietsers. Als we met de sterkste lichtsterkte fietsen, dekken we in dat geval onze lamp altijd af met de hand of schakelen we meteen naar een lagere stand. Zulke lichtsterkte en knipperverlichting voldoet zelfs niet aan de Duitse verkeerswetgeving.
Stroboscoop als dagrijverlichting
1 van de standen is een wel heel agressieve stroboscoop. Het is niet de bedoeling deze in het donker te gebruiken. Dan zal je vooral veel boze blikken van andere fietsers en wandelaars oogsten, in plaats van goede wil wegens je zichtbaarheid. Deze stand is dan ook bedoeld als dagrijverlichting. En het is hiermee dat Trek Bontrager serieus uitpakt.
1 van de vele voorbeelden: een auto staat te wachten om een weg op te rijden, en jij rijdt op het fietspad. Je vraagt je af: heeft de bestuurder me gezien of niet? Je probeert door het raam van de auto te zien of de bestuurder zijn of haar hoofd naar jou heeft gedraaid. De wagen blijft staan en je denkt dat je kan doorrijden. Op het laatste moment drukt de bestuurder toch het gaspedaal in.
Is een stroboscoop dan nodig? Jazeker. Alles dat ons meer kan doen opvallen, kan zware ongelukken voorkomen. We moeten zelf alert blijven, maar we mogen op de fiets ook niet het slachtoffer worden van andermans gebrek aan alertheid. Volgens Trek Bontrager zelf ben je meer dan dubbel zo zichtbaar met zulke dagrijverlichting.
Knipperpatroon
Aan achterlichten voor overdag besteedt Trek Bontrager bijna een hele aparte website. ‘Onderzoek toont aan dat fietsers hun zichtbaarheid in het verkeer zwaar overschatten, en dat het rijden met een overdag zichtbaar, knipperend achterlicht de meest effectieve methode is voor fietsers om hun zichtbaarheid voor automobilisten te vergroten’, staat meteen bovenaan. Met zelfs een voetnoot met een verwijzing naar het bewuste onderzoek.
Wij reden met de Flare R City, die vaak samen met de Ion Elite R koplamp geleverd wordt (je kan ze ook apart kopen). Weinig fietsers rijden met dagrijverlichting, maar het bewustzijn over het belang van veiligheid en zichtbaarheid in het verkeer neemt wel toe. Wij fietsers nemen uiteindelijk deel aan het verkeer en niet zelden aan relatief hoge snelheid. Zeker in het spitsuur, als je op de weg hyperalert moet zijn en het gevaar uit alle richtingen kan komen. Als andere weggebruikers jou dan sneller opmerken, is dat geen overbodige luxe.
Moet die lamp dan echt knipperen? Blijkbaar wel. En niet zomaar knipperen. Het licht knippert volgens een onderbroken en onregelmatig patroon. Met de nadruk op onregelmatig. Onze andere achterlichten knipperen volgens een regelmatig patroon: aan-uit. Déze knippert met flitsen die nu eens fel zijn en dan weer zachter, en steeds volgens een onderbroken knipperpatroon. Dat is zo ontworpen om van op honderden meters zichtbaar te zijn.
Want zichtbaarheid overdag draait niet alleen om een ‘grote portie lumens’, zoals Trek Bontrager het zegt. Sommige lampen met sterke intensiteit zijn overdag nog steeds nauwelijks zichtbaar van op afstand. Daarom is het lichtpatroon even belangrijk als lichtsterkte voor een goede zichtbaarheid overdag.
De Flare R City is geoptimaliseerd voor zichtbaarheid in stedelijke omgevingen, waar het achterlicht moet opvallen tussen autolichten, straatverlichting en neonreclame in een stad. De Flare R City kan je uiteraard ook in het bos gebruiken. Joan, mijn fietsmakker die achter me reed in het donkere Zoniënwoud: ‘Je was steeds perfect zichtbaar, ook van op een paar honderd meter afstand.’
Ook handig is dat dit achterlicht waterdicht is. Deze korte herfst- en winterdagen zijn immers niet enkel donker, maar ook nat. Achterlichten komen in het bos, maar ook op de weg, vaak helemaal onder de natte modder en opspattend water. De USB-poort sluit goed af. Het is uiteraard wel belangrijk om steeds te controleren of de poort goed afgesloten is.
Bevestiging op de fiets
Het is jammer dat het bevestigingssysteem van de Ion Elite R koplamp niet toelaat om de lamp onder een gps-houder te bevestigen. Met een rubberen band moet je de lamp bevestigen op de stuurpen. Dat neemt plaats in op het stuur, zorgt ervoor dat de lamp tijdens het hobbelen over zwaar en oneffen terrein gaat bewegen, en oogt bovendien log. We hebben al sterke koplampen gebruikt met een gebruiksvriendelijker en steviger bevestigingssysteem.
Het voordeel is wel dat je de hoek van de lamp makkelijk kunt aanpassen tijdens het fietsen. Dat is vooral belangrijk als je een tegenligger voorbij rijdt. Om te vermijden dat die verblind raakt door je lamp, kan je de lamp makkelijk naar beneden richten.
Ontdek de WielerVerhaal Podcasts!
Zorg dat je ingeschreven bent op onze nieuwsbrief en maak deze maand kans op 5 fietsstickerpakketten van FIETSNAAMSTICKERS!
De winnaars worden bekendgemaakt op 1 januari 2022 – mail je naam en volledige adresgegevens alvast naar [email protected] en laat ons weten waarom jij zo’n pakketje verdient!
