Wie graag mountainbiket, weet dat een valpartij snel om de hoek loert wanneer je het wat ruigere werk opzoekt. Een jump hier, een drop daar en een stuur dat niet altijd doet wat je ervan verwacht. De prof of would be-prof vangt dat op met een uitzonderlijke stuurbeheersing, maar voor de gemiddelde fietser is enige hulp toch welkom. In 2022 introduceerde Canyon het K.I.S.-systeem. Maar… is Keep-It-Stable de oplossing?
Stuurring
Het systeem is uitgevonden door Jo Klieber van het fiets- en onderdelenmerk Syntace, en werd voor het eerst geïnstalleerd op de Canyon Spectral CF 8. De K.I.S.-technologie lijkt even simpel als ingenieus en het leek erop dat het systeem voor meer stabiliteit en meer veiligheid zou zorgen voor minder ervaren rijders, terwijl betere rijders zouden profiteren van een betere stabiliteit. Maar de aandacht zakte snel weg en dus vond Canyon het tijd om KIS weer in de aandacht te brengen. En leek het ons tijd om het systeem wat nader te bekijken.
Het doel van het K.I.S.-systeem is het stuur actief te centreren tijdens het rijden. Stenen, wortels en andere bulten kunnen het stuur soms in alle richtingen laten wegslaan. Daar zou K.I.S. de rijder hulp kunnen bieden. Canyon stelt dat dit systeem de stabiliteit bij alle snelheden verbetert, een voorspelbaardere rit biedt en de vermoeidheid bij de rijder vermindert. Het mechanisme bestaat uit een systeem van veren, ultrasterke polymeerkoorden en een stuurring. Bij het draaien aan het stuur trekt de stuurring aan de polymeerkoorden.
Die trekken op hun beurt aan de veren die zo een tegenwerkende kracht veroorzaken, waardoor het stuur makkelijker in zijn neutrale stand weerkeert. Zo zou het systeem onbedoelde bewegingen van het stuur zoals bijvoorbeeld bij een slechte landing, wortels of andere bulten tot een minimum worden beperkt. Bovendien zou K.I.S. het remmen verbeteren, trillingen verminderen en – door de verhoogde stabiliteit – het evenwicht tussen de voor- en achterkant van de fiets verbeteren.
Geen kunstmatig gevoel
Het hele systeem wordt in de bovenbuis geïntegreerd. Op de video’s die Canyon lanceerde, is duidelijk te zien hoe eenvoudig het systeem is en hoe het is geïntegreerd. In tegenstelling met eerdere vergelijkbare systemen, beweert Canyon dat hun K.I.S. de stuurkrachten niet vergroot of kunstmatig zou laten aanvoelen. Canyon spreekt van een in intensiteit instelbare kracht die het stuur in zowat elke situatie weer in zijn recht-uit positie terugbrengt. Om deze kracht zo gelijkmatig, en dus niet hinderlijk, mogelijk te maken, dienden ze de vorm van de stuurring nauwkeurig te bestuderen. Door die specifieke vorm krijg je een kracht die laag is ronde het centrale punt, maar gelijkmatig en slechts weinig versterkt bij een grotere uitslag. Hierdoor krijgt de rijder geen kunstmatig gevoel om grote krachten te verwerken.
Boven op de bovenbuis vinden we een afstelplaat waar de spanning op een simpele manier kan worden afgesteld. Na het lossen van de schroef schuif je de veren verder naar voren of naar achter. Het systeem kan dus worden aangepast aan het gewicht, het terrein of de rijstijl van de rijder. Zwaardere rijders of rijders die stevig willen sturen op snelle afdalingen kunnen dus kiezen voor een zwaardere instelling. Maar op langzame, bochtige singletracks is een zachtere instelling geschikter. Canyon lijkt erg veel vertrouwen te hebben in het systeem.
Ze suggereren zelfs dat het systeem de geometrie van fietsen opnieuw zou kunnen veranderen. Dankzij de extra stabiliteit die K.I.S. biedt, zou het niet meer nodig zijn om de erg vlakke stuurhoeken nog verder te gebruiken. Die vlakke stuurhoek zorgt voor veel stabiliteit, maar maakt een fiets minder wendbaar. Ook bij het klimmen biedt de K.I.S.-technologie voordelen. Het voorkomt immers het onbedoelde zwaaien van het stuur dat kan leiden tot snelheidsverlies.
110 gram
Maar hoe zit dat dan met onderhoud en levensduur? Canyon beweert dat de componenten van K.I.S. een leven lang meegaan. Tijdens de testfase lieten ze het systeem gedurende 55 dagen constant bewegen. In totaal 55 miljoen keer werd het finale prototype belast zonder dat er breuken of scheuren werden vastgesteld. De krachten die het moet ondergaan, zijn minimaal in vergelijking met het maximale draagvermogen. Hoe hard de impact ook is of hoeveel kracht er ook op wordt uitgeoefend, het systeem zal nooit worden overbelast en beschadigd. Bovendien is in het systeem zelf een draaibegrenzer ingebouwd die vermijdt dat bij bijvoorbeeld een val het stuur het frame kan raken. De K.I.S.-unit weegt slechts 110 gram, hoeft niet gesmeerd te worden en kan niet corroderen.
Maar uiteraard is de vraag of we dit systeem wel nodig hebben. Dat zouden we tijdens een testrit moeten kunnen uitspitten. Tot nu toe komen we immers ook zonder het systeem goed terecht. Maar toch intrigeert K.I.S. ons en triggert ons de bewering van Canyon, waarbij ze stellen dat het vooral de minder getalenteerde rijders zijn die het meest van het K.I.S.-systeem kunnen profiteren. Echter ook de betere rijders kunnen van K.I.S. hun voordeel halen, door het nauwkeurigere sturen en het wegfilteren van bepaalde stuurbewegingen waardoor correcties overbodig worden.
Zij geloven dan ook dat het systeem op XC, maar ook voor downhill of enduro een voordeel kan zijn. Als de geschiedenis ons iets heeft geleerd, dan is het dat we dergelijke ontwikkelingen niet te snel kunnen beoordelen of veroordelen. Denk maar aan 29″-wielen of schijfremmen. Dat waren ook veranderingen die zogezegd niet nodig waren en pas na een tijdje door de goegemeente werden aanvaard. Dus waarom niet proberen.