Opnieuw een kleurrijk wielericoon uit de jaren ’60 dat begin deze maand mei 2024 het tijdelijke voor het eeuwige wisselde. Imerio Massignan, de Italiaanse klimmer, overleed aan de gevolgen van een beroerte op 87-jarige leeftijd. Minder begaafd dan grote concurrent Federico Bahamontes – die vorig jaar al het leven liet, maar ook Massignan trok zijn krijtlijnen in de koersgeschiedenis van het rondewielrennen. Afscheid van de allereerste renner die de Gavia bedwong.
Korte blitzcarrière
Imerio Massignan is geen kleine naam in de kronieken van de wielersport. En toch galmt de echo van zijn carrière minder na dan die van generatiegenoten Federico Bahamontes, Raymond Poulidor, Charly Gaul of Jacques Anquetil. Dat heeft meerdere redenen. Massignan had een relatief korte loopbaan in vergelijking met de iconen van zijn tijd. Hij liet resultaten optekenen tussen 1959 en 1970, 11 jaar lang dus. Een palmares dat hij opbouwde van zijn 22e tot zijn 33e. Daarna verdween hij uit het peloton.
Als we even kijken naar de namen van daarnet zien we een ruim verschil. Gaul ging voor 15 jaar maar stopte ook op zijn 33e, Bahamontes reed 14 jaar tot zijn 37e, Anquetil hield het 18 jaar vol tot zijn 35e. Poulidor ging erg lang door: een carrière van 18 jaar tot zijn 41e. Los van de korte carrière van Massignan valt ook op dat hij na 1962, na nauwelijks 4 jaar, al over zijn hoogtepunt heen was. Hij grossierde in veelbelovende uitslagen en truien als jonge gast maar bleef daarna haperen.
Over dat palmares gesproken: dat mag gezien worden. Hij won 2 keer de bergtrui in de Tour en werd een keer 2e in het algemene klassement van de Giro. Een veelwinnaar was hij absoluut niet: 1 etappezege in de Tour, 1’tje in de Ronde van Catalonië en… dat was het. Wel een rist ereplaatsen en podiumplekken in kleine of grote rondes. En, frappant dus, bijna allemaal gerealiseerd in de 1e 4 jaar van zijn carrière. Daarna was het vet van de soep.
Engel van de Gavia
De Passo di Gavia zou een belangrijk ijkpunt zijn in de herinnering aan de Alessandrijn. Om te beginnen was Massignan de allereerste die op 8 juni 1960 in competitie over de Alpenreus trok, een onderneming van 2.621 hoogtemeters. Het was de Giro waarin Jacques Anquetil, Charly Gaul en Gastone Nencini in een 3-strijd voor de roze trui verwikkeld waren. Ze rekenden echter niet op de jonge Italiaan die aan de voet van de Gavia in de aanval trok, nietsvermoedend over wat er nog zou komen.
“Het was een onvergetelijke dag”, vertelde de jonge wielerheld aan de plaatselijke media. “Niemand wist eigenlijk iets over de Gavia, want er was geen verkenning geweest. Plots reed ik op een geitenpad: over gravel en stenen, een 6-meter hoge sneeuwmuur aan de ene kant en een gevaarlijk ravijn aan de andere kant. Ik voelde me die dag als Fausto Coppi die zo’n brutale klim geweldig gevonden zou hebben. Op de top had ik 2 minuten voorsprong op Gaul. Achter mij werden renners door de fans omhoog geduwd om toch op 1 of andere manier de top te bereiken. Vanaf die dag was mijn naam onlosmakelijk verbonden met de Gavia en daar ben ik trots op.” Het leverde hem de naam ‘De Engel van de Gavia’ op.
Wat er daarna gebeurde, is kort samen te vatten als ‘van de hemel naar de hel’. In de afdaling richting aankomstplaats Bormio verloor Massignan een zekere dagzege en misschien wel Girowinst door 3 lekke banden. “2 ervan kreeg ik op het gravel. Ik herstelde ze zelf, maar ondertussen was Gaul al gepasseerd. Ik raakte toch nog tot bij hem omdat ik de rit wilde winnen, tot ik op 300 meter van de aankomst nog maar eens lek stond. Ik ben na de finish in tranen uitgebarsten en heb altijd spijt gehad van die dag.” Erg jammer: Massignan werd dat jaar 4e in de eindafrekening.
Superbagnères en Muro di Sormano
Massignan was een man van momenten. Hij had iets met sneeuw en moeilijke koersomstandigheden. Zijn enige ritzege in de Tour was een erg straffe: een sneeuwstorm hield hem in 1961 niet tegen om als primus te eindigen op Superbagnères. Een Tourzege werd het niet, maar de etappe hielp hem wel definitief aan de bolletjestrui.
En nog een anekdote, uit de Ronde van Lombardije 1961 deze keer. Op de loeisteile Muro di Sormano was hij de enige die zijn voeten op de pedalen hield. De sterkste man in de koers dus en toch won hij weer niet. Zijn enige medevluchter Vito Taccone klopte hem in Como aan de meet. Opnieuw een mooie ereplaats, de zoveelste. Maar ook opnieuw geen zege. Dat was iets te veel het verhaal van Imerio Massignan.
Giveaway: 3x 1 koffiepakket van Café Fringale, samengesteld door Kris Boeckmans himself!